Câu chuyện chiếc áo Bác mặc ngày 02 tháng 9 năm 1945

Thứ tư - 26/08/2020 14:09

Hình ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Lễ Tuyên ngôn Độc lập 02/9/1945- Nguồn: Internet

Trong số những hiện vật liên quan đến thời điểm lịch sử 02/9/1945, Viện Bảo tàng cách mạng Việt Nam trưng bày nhiều hiện vật: Chiếc micro Hồ Chủ tịch sử dụng trong Lễ Tuyên ngôn Độc lập, một số kèn đồng mà Đội Quân nhạc cử Quốc ca tại Quảng trường Ba Đình, đặc biệt có bộ quần áo Bác Hồ đã mặc trong ngày Đại lễ khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

Tuy chỉ là một bộ quần áo bình thường, nhưng đằng sau lại là cả một câu chuyện về những ngày đất nước còn gian khó nhưng ấm áp tình người… Theo lời kể của bà Hoàng Thị Minh Hồ (là vợ của ông Trịnh Văn Bô[1]), chủ của ngôi nhà số 48, Hàng Ngang lịch sử: Bác từ chiến khu về chỉ có một đôi dép cao su nhãn hiệu Con hổ trắng, chiếc quần soóc nâu, chiếc áo sơ mi ngắn tay, một chiếc can và chiếc mũ phớt bạc màu.

Hằng ngày, lúc 7 giờ, ông Vũ Đình Huỳnh đón Bác ra Bắc Bộ phủ làm việc, đến chiều mới về ngôi nhà 48, Hàng Ngang.

Buổi tối, Bác thường xuyên bận, vì phải hội kiến làm việc với các ông Trường Chinh, Võ Nguyên Giáp, Hoàng Quốc Việt…

Đêm đêm, Bác thức rất khuya đánh máy chữ. Chuông đồng hồ điểm 12 tiếng, đèn bàn của Bác mới tắt, nhưng 5 giờ hôm sau Bác đã tập thể dục ngoài ban công...

Những ngày 26 và 27/8, tức là khi đã ấn định Lễ Tuyên ngôn vào ngày 02/9/1945, anh em cán bộ mới sực nhớ cần phải sắm cho mỗi người một bộ quần áo mới lúc ra mắt trên lễ đài, đặc biệt là Hồ Chủ tịch.

Đa số anh em từ chiến khu trở về và kể cả Bác cũng đều mặc những bộ đồ đã cũ sờn. Lúc bấy giờ, trong tủ nhà bà Hồ có rất nhiều vải, bà lấy ra mấy khúc kaki để may cho anh em.

Trong tủ có vài chục bộ quần áo khá sang trọng may sẵn mà ông Bô chưa dùng, nên bà lấy ra cho các anh mặc tạm trước. Ông Phạm Văn Đồng, rồi ông Võ Nguyên Giáp… ai mặc vừa bộ nào thì dùng bộ nấy, nhưng tầm người như Bác Hồ không bộ nào hợp cả.

Gần sát ngày lễ, ông bà Trịnh Văn Bô đã chọn riêng loại vải kaki cốt lê của Anh và ông Vũ Đình Huỳnh, nguyên là Thư ký lễ tân mang đến xin ý kiến Bác. Bác nói: “Tôi mặc xuềnh xoàng thôi. Không len, dạ đắt tiền làm gì, cốt tươm tất, giản dị, không phải cà vạt cổ cồn là tốt”.

Lúc đó, ông Vũ Đình Huỳnh chợt nhớ tới một bức ảnh của Xtalin nên ướm thử với Bác may theo kiểu áo đó, cũng không có cà vạt mà oai vệ. Bác mỉm cười nói: “Nhưng mình có phải là Xtalin đâu!”.

Cuối cùng, ông Vũ Đình Huỳnh mời ông Phú Thịnh, chủ hiệu may có tiếng ở phố Hàng Quạt đến và trình bày: “Tôi có người nhà là cụ lý ở quê ra thăm thủ đô, muốn cắt vài bộ đồ cho cụ, nhờ anh cắt may kiểu áo bốn túi, mặc kín cổ khi có việc quan trọng, lúc thường nhật thì mở khuy áo thoải mái, đi giày đi dép đều hợp với cụ lý nhà tôi”.

Ông Phú Thịnh ngẫm nghĩ một lúc, rồi dè dặt nói: “Tôi đã mường tượng ra kiểu áo ấy rồi. Chỉ cần tính toán cái ve áo nhọn hay tù?”.

Ông Phú Thịnh ngắm nghía tấm ảnh Xtalin, rồi nói: “Kiểu tướng soái này oách lắm nhưng không hợp với các cụ người nhà mình. Thôi được, tôi sẽ lo liệu để có bộ áo hợp ý với cụ lý”.

Hai hôm sau, ông Phú Thịnh đem 2 bộ quần áo đến, cười ý nhị nói: “Tôi trộm nghĩ, cụ lý này không phải là lý trưởng, mà có lẽ là một cụ lý… khác thường”. Ông Vũ Đình Huỳnh cười đáp lại tình cảm tinh tế của ông thợ may.

Hôm sau, lựa lúc Bác tập thể dục, tắm sáng xong, ông Vũ Đình Huỳnh đem bộ quần áo mới vào. Bác ướm thử, ngắm kỹ cổ áo và mỉm cười: “Được, thế này là hợp với mình”.

Ông Vũ Đình Huỳnh lúc đó rất vui và thầm mỉm cười nghĩ: Chỉ trong vài ngày nữa, ông Phú Thịnh sẽ vô cùng ngạc nhiên và sung sướng vì biết được “cụ lý” mà mình may quần áo chính là Chủ tịch Hồ Chí Minh, đọc Bản Tuyên ngôn Độc lập tại Vườn hoa Ba Đình, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

[1] Trong thời gian trước và sau Cách mạng Tháng Tám, gia đình thương nhân Trịnh Văn Bô (gọi tắt là ông bà), chủ nhân tiệm vải Trịnh Phúc Lợi, số 48, Hàng Ngang, nổi tiếng Hà thành thời đó, đã ủng hộ cho cách mạng tổng cộng 5.147 lạng vàng.

Tác giả bài viết: Khổng Phúc Vĩnh Nhật sưu tầm, tổng hợp

Nguồn tin: VKS.H.Vĩnh Thạnh